Waran z Komodo
Waran z Komodo (Varanus Komodensis)
Waran z Komodo jest największą z jaszczurek pośród wszystkich gatunków świata i zamieszkuje cztery indonezyjskie wyspy należące do narodowego parku Komodo: Komodo, Rinca, Gili Motang i Padar.
Może on urosnąć do rozmiaru 3 m i ważyć do 70 kg, żyjąc do 30 lat. Jego rozmiar był początkowo łączony z przerostem wyspowym (gigantyzmem) – przy braku innych mięsożerców jaszczurki te miały optymalne warunki do wzrostu; aczkolwiek ostatnio naukowcy skłaniają się ku teorii że są to ostatni przedstawiciele wymarłej populacji jaszczurek varanid; które dawno zamieszkiwały Australię i Indonezję i które to wymarły w plejstocenie.
Zabawne fakty (czyli gdzie najlepiej być zjedzonym ;-))
1. Wyspa Komodo posiada populację 2918 waranów, Rinca ma populację podobnej wielkości – 2875, Gili Motang ma tylko 92, Nusa Kuda ma 75, a na wyspie Padar doliczono się tylko 5 waranów.
2. Warany na Komodo same znajdują sobie pożywienie, nie są one żywione przez strażników parku. Warany żywią się głównie kozami i ptakami (a czasem beztroskimi turystami, jak powiadają legendy)
3. Warany nie żyją w stadach; wolą one samotnicze życie; aczkolwiek zbierają się w stada w celach łowieckich – jest to wyjątek w świecie jaszczurek.
4. Warany to jaszczurki – oznacza to, że są zimnokrwiste. Wspinają się na wzgórza o poranku, aby wygrzewać się w promieniach słońca i chowają się w cieniu, kiedy robi się za gorąco.
5. Warany z Komodo dostrzegają obiekty z odległości 300 m, ale tylko w świetle dziennym i tylko obiekty, które się poruszają; warany nie mają zdolności rozpoznawania nieruchomych obiektów. Ale raczej polegają na swoim niesamowitym zmyśle powonienia. Kiedy namierzą ofiarę i zranią ją, cierpliwie czekają przez prawie 24 godziny podążając za ofiarą długimi kilometrami, aż padnie martwa po ugryzieniu.
6. Głównym punktem na menu waranów są bawoły wodne i jelenie timorskie. Warany zjadają WSZYSTKO: nie są selektywne jak inni mięsożercy; zjadają kości, kopyta i rogi.
7. Pomimo rozmiaru (do 3 m długości i do 70 kg wagi) warany łatwo poruszają się z prędkością 20 km/h, a nawet szybciej, kiedy gonią swój posiłek.
8. Długość ogona warana z Komodo równa się długości jego ciała.
9. Warany z Komodo mają 60 zębów, które często są wymieniane na nowe (jak w przypadku rekinów); niektóre z zębów dochodzą do długości 2.5 cm
10. Warany nurkują! Potrafią dotrzeć do głębokości 4.5 m. Naukowcy nadal nie wiedzą, po co waranom ta umiejętność, ale nurkowie, uważajcie!
11. Warany mają raczej kiepskiw zdolności słuchowe (pomiędzy 400 i 2000 hertzów)(ludzie: 20 – 20 000 hertzów); przez długi czas naukowcy myśleli, że warany są głuche.
12. Stresują się! Kiedy widzą dużą grupę turystów, mogą wykazywać niespokojne zachowanie. W takim wypadku strażnicy od razu ostrzegają turystów, aby się nie zbliżali.
13. Łączenie się w pary następuje u waranów pomiędzy czerwcem i lipcem, kiedy to żeńskie osobniki osiągną wiek 8 lat, a męskie 7. We wrześniu samice kopią 2 m dziury w ziemi i budują gniazda, w których składają pomiędzy 15 a 30 jaj. Aby uchronić jaja przed drapieżnikami, samice kopią kilka innych dziur w pobliżu gniazda; identyczne, aby zmylić drapieżników. Czasem nawet samice się mylą i wskakują do pustych dziur, myśląc, że jest to gniazdo…
14. Matki wysiadują jaja przez 3 miesiące, po czym opuszczają gniazdo aby powrócić po 9 miesiącach i być przy narodzinach (wykluwaniu się). W tym momencie rola matek się kończy, nie opiekują się wcale młodymi.
15. Małe warany z Komodo przebijają skorupę jajka tak zwanym “zębem jajecznym” (jest to fragment kości), który odpada niedługo potem. Średniej wielkości nowo narodzony waran ma 46.5 cm długości i waży 105 gramów.
16. Młode warany z Komodo wspinają się na drzewa i chowają w listowiu przed 3 do 5 lat, odżywiając się jaszczurkami i małymi wężami, i starając się przeżyć. Warany z Komodo są kanibalami, co częściowo tłumaczy wybór samotniczego życia. Jeżeli jednak mały waran z Komodo znajdzie się na ziemi i napotka na swej drodze dorosłego warana z Komodo, użyje jedynej działającej techniki obronnej: wytarza się w odchodach. Dorosły waran z Komodo, pomimo, że je dosłownie wszystko, ominie jednak takie “danie”.
17. Warany z Komodo atakują szybko, specjalnie, kiedy czują się zagrożone. Zaleca się nie ruszać i nie panikować, jeżeli zbliży się do was rozzłoszczony waran.
18. Unikajcie ugryzienia: do 2009 roku wierzono, że ślina waranów z Komodo posiada trujące bakterie, które zabijają ofiarę wkrótce po ugryzieniu. W 2009 jeden z biochemików zdecydował się głebiej przeanalizować popularne wierzenia I odkrył, że ślina waranów z Komodo nie różni się niczym od śliny innych mięsożerców. Co zabija ofiarę to trucizna, która jest uwalniana z gruczołów usytułowanych w dolnej szczęce. Trucizna ta powoduje paraliż, ból nie do wytrzymania, niekontrolowaną utratę krwi i zatrzymanie procesów krzepnięcia.
19. Waran z Komodo może zjeść zwierzę które waży 80% wagi warana, jako jedno danie.
20. Warany z Komodo są padlinożercami; z tego właśnie powodu mieszkańcy Komodo muszą przykrwać groby swoich zmarłych ciężkimi kamieniami.
21. Warany z Komodo MOGĄ rozmnażać się przy nieobecności męskiego osobnika. To process zwany partenogenezą, kiedy to część jaj może zapłodnić inne jaja. Znane są przypadki znoszenia jaj w niewoli, kiedy to samica nie miała żadnej styczności z samcem. Z jaj tych wykluły się zdrowe małe warany, wszystkie samce.
22. Miesiączkujące kobiety nie powinny nawet myśleć o schodzeniu na ląd, aby zobaczyć warany z Komodo. Warany są niesamowicie wyczulone na zapach krwi (miesiączkujące kobiety zostaną potraktowane jako zdobycz priorytetowa)(aczkolwiek nikt do tej poty nie sprawdził, czy jest to mit,czy prawda)
23. Warany z Komodo zostały odkryte i po raz pierwszy udokumentowane w 1912 roku, ale na długo przedtem rdzenni mieszkańcy Komodo nazywali je “ora”, co w lokalnym języku oznacza “krokodyla lądowego”.
24. Warany z Komodo, podobnie jak inne gady mają rozdwojony język – właśnie to język pozwala im wychwycić mikroskopowe cząsteczki smaku przenoszone przez powietrze I rozpoznać z odległości ponad 3 km, czy obiad jest wart pogoni, czy nie. Zdolność ta jest jeszcze bardziej widowiskowa w przypadku martwych lub zdychających zwierząt – warany są w stanie wyczuć je językiem z odległości 9.5 km!
25. Warany z Komodo mają bardzo wolną przemianę materii – duży waran odżywia się tylko 12 razy na rok.
26. Warany z Komodo były inspiracją do filmu King Kong z 1933 roku.
27. Prezydent Stanów Zjednoczonych Ameryki, George H.W. Bush otrzymał w prezencie samca warana z Komodo od rządu Indonezji. Nie chcąc trzymać warana w Owalnym Gabinecie, prezydent podarował go ogrodowi zoologicznemu w Cincinnati, gdzie Naga został ojcem 32 małych waranów i zdechł w szanowanym wieku 24 lat.
28. Ostatnio naukowcy z zoo w Waszyngtonie odkryli, że warany z Komodo mają skłonności do zabawy, będąc w stanie rozróżnić zdobycz od zabawki; to cecha, która do tej pory była przypisywana wyłącznie ssakom.